Το ταξικό μετά - Του Κώστα Ζώρα

Η χώρα, έστω και βραδυφλεγώς, οδεύει προς την οικονομική κανονικότητα (αξιολόγηση, ποσοτική χαλάρωση, αναδόμηση χρέους), δηλαδή προς τη σχετική απαλλαγή από την οικονομική επιτροπεία και την ξενοφοβία. Σχετική, γιατί μια μικρή χώρα περιορισμένων παραγωγικών δυνατοτήτων έχει συνήθως επίσης περιορισμένες δυνατότητες ανεξαρτησίας.

Προσωπικά δεν με φόβιζαν και δεν με φοβίζουν τόσο οι ξένοι όσο οι ντόπιοι συνεργάτες τους, δηλαδή η πατρωνία των μεγαλοαστών και οι πολιτικοί και κομματικοί εκφραστές της.

Επομένως η κυβέρνηση της δημοκρατικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς και οι σύμμαχοί της θα μπορούσαν ενδεχομένως, μετά από δύο χρόνια, να προχωρήσουν απερίσπαστα σε πολιτικές και προγραμματικές εφαρμογές, σε τέσσερα μέτωπα ανάδειξης της κοινωνικής, βλέπε ταξικής, και θεσμικής αναστροφής.

1. Ενταξη προσφύγων και μεταναστών

Στις καγκελόπορτες των σχολείων του Περάματος, της Μυτιλήνης και του Ωραιοκάστρου ο φασισμός, ο νεοφασισμός και ο νεοναζισμός υπέστησαν με τη συμπαρουσία της πολιτείας συντριπτική ήττα. Τα προσφυγόπουλα σε όλα τα σχολεία δεν σημαίνει μόνον ότι μετέχουν της ελληνικής παιδείας, ούτε μόνον ότι θα καταστούν μελλοντικώς πρεσβευτές του ελληνισμού στο εξωτερικό, σημαίνει κυρίως ότι προετοιμάζονται για να καταστούν υπερήφανοι Ελληνες πολίτες.

Κατάργηση όλων των στρατοπέδων συγκέντρωσης προσφύγων και δημιουργία δομών πλήρους ένταξης προσφύγων και μεταναστών στον αστικό, τον ημιαστικό, αλλά και τον αγροτικό ιστό. Δραστική μεταβολή στις προϋποθέσεις χορήγησης ασύλου και απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας. Η κοινωνικοποίηση και η πολιτικοποίηση προσφύγων και μεταναστών θα μεταλλάξουν σε μακροχρόνια βάση τους ταξικούς συσχετισμούς στην ελληνική κοινωνία.

2. Δημοκρατική παιδεία

Το ισχύον σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να είναι αδιάβλητο, ταυτοχρόνως όμως είναι το πλέον ταξικό ίσως σε όλη την Ευρώπη. Η προετοιμασία του μαθητή εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τον πλούτο της οικογένειας.

Το Λύκειο στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας ως μοναδικό εφαλτήριο για την ένταξη στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ. Κατάργηση των συνακόλουθων εισιτήριων εξετάσεων. Γλώσσα, ιστορία και μαθηματικά στο επίκεντρο της μαθησιακής διαδικασίας. Επάνοδος της δημοκρατίας στα ανώτατα εκπαιδευτικά και τεχνολογικά ιδρύματα.

Οριστικό τέλος με τα συμβούλια των εκπροσώπων της οικονομικής ολιγαρχίας, οριστικό τέλος με τους πάσης φύσεως διορισμένους (αντιπρυτάνεις κ.λπ.), φοιτητική συμμετοχή στα συλλογικά όργανα διοίκησης. Καθηγητές όντες οι συγκροτούντες την πολιτική διοίκηση του υπουργείου Παιδείας, γνωρίζουν ασφαλώς ότι η «εκπαιδευτική τραγωδία» για τους νεοεισερχόμενους πρωτοετείς στα Πανεπιστήμια έχει ονοματεπώνυμο: γλώσσα, ιδέες και ιστορία.

3. Καταστολή της διαπλοκής

Ιστορικός ο αγώνας της συγκυβέρνησης με αντίπαλο τη διαπλοκή. Γενναίος, έντιμος και ανιδιοτελής. Ατύχησε γιατί βρέθηκε μπροστά στον συντηρητισμό της πλειοψηφίας (;) του ΣτΕ, η οποία προχώρησε στην έκδοση απόφασης που ομολογουμένως δεν αντέχει ούτε σε επιστημονική κριτική. Τώρα το ερώτημα προκύπτει κατά τρόπο οδυνηρό. Η κυβέρνηση πρέπει να εμπιστεύεται τον συσχετισμό δυνάμεων στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ);

Η απάντηση είναι μάλλον όχι. Ο πλειοψηφικός συσχετισμός στο ΕΣΡ ευνοεί καταφανώς τις θέσεις των καναλαρχών και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Διαφορετικά, η «ανεξάρτητη» αυτή αρχή ουδέποτε θα σχηματιζόταν και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης δεν θα «τολμούσε» να απευθύνει επιστολογραφικώς προς αυτήν «συστάσεις» συμπεριφοράς και λήψης αποφάσεων.

Η επιδειξιομανής ταξική και πολιτική υστερία των καναλαρχών κινδυνεύει να μεταβληθεί σε μόνιμο καθεστώς ανομίας. Γι’ αυτό άμεση νομοθετική πρωτοβουλία από την πλειοψηφία. Γι’ αυτό χωρίς χρονοτριβή, μεταξύ άλλων, επιβολή ειδικού τέλους στις πανελλαδικές συχνότητες.

4. Η συνταγματική αναθεώρηση

Εδώ διακυβεύονται τα εξής μείζονα και όχι μόνον: Θα αποκτήσει ένας λαός γενικά περιθωριοποιημένος και απογοητευμένος, όπως ο δικός μας, ευρύτερες εξουσίες μέσω θεσμών άμεσης δημοκρατίας δημοψηφισματικού χαρακτήρα; Θα θεμελιωθεί η επιστολική ψήφος για όλους;

Θα κατοχυρωθεί η ανακατανομή του πλούτου ως θεμελιώδης συνιστώσα της δημοσιονομικής πολιτικής; Θα προστατευτεί η εθνικοποίηση των δημόσιων αγαθών; Θα ουδετεροποιηθεί θρησκευτικά το κράτος; Θα καταργηθεί η ασυλία των πολιτικών αξιωμάτων;

Θα εξουδετερωθούν συνταγματικά η ισχύς του πολιτικού χρήματος και οι ποικίλες διασυνδέσεις του; Θα διευρυνθούν τα ατομικά, τα πολιτικά και τα κοινωνικά δικαιώματα; Θα εισαχθεί το συνταγματικό δημοψήφισμα; Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας θα περάσει αποκλειστικά στην εξουσία και την αρμοδιότητα του εκλογικού σώματος; Η δικαστική εξουσία θα καταστεί πραγματικά ανεξάρτητη;

Η κοινωνία έχει τον λόγο. Λαός επί θύραις.

*Καθηγητής πολιτικής κοινωνιολογίας, πρώην αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Αιγαίου